Romatizma – Romatizmal hastalık nedir? Artrit nedir?

Romatizma kelimesi, Yunan kökenli bir kelime olup “eklemlerde iltihaplı sıvı birikmesi” anlamına gelmektedir. Vücudumuzun hareket etmesini sağlayan kaslar, kemikler, eklemler ve bunları bir arada tutan bağlarda hasarlanmaya ve eklemlerde ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığına yol açan hastalıklara genel olarak Romatizma-romatizmal hastalıklar denilmektedir. Sonuç olarak romatizmal hastalıklar, inflamasyon (iltihap, yangı) ile kendini gösteren ve vücutta bir ya da daha fazla eklem fonksiyonunda bozulma ile karekterize hastalıklardır. Sıklıkla ağrı, şişlik ve tüm vücutta veya ilgili eklem bölgesinde katılık/sertlik gibi bulgularla karakterizedirler. Genel olarak kronik (uzun süreli, süreklilik gösteren) hastalıklardır. Eklemlerin yanı sıra kalp, akciğer, böbrek gibi iç organları da etkileyebilirler. Bu nedenle yakınmalar her zaman için sadece eklemlerle sınırlı değildir.

Birçok insan romatizmal hastalıkların yerine Artrit “eklem iltihabı” kelimesini kullanmaktadır. Latince kökenli bu kelime de Arth (eklem) ve İtis kelimelerinden oluşmuştur. İtis kelimesi “mikrobik olmayan” ve “vücutta üretilen iltihap” anlamına gelmektedir. Yani Artrit kelimesi “mikrobik olmayan eklem iltihabı/inflamasyonu” anlamına gelmektedir. Birçok artrit çeşidi romatizmal hastalıkların yalnızca bir kısmını kapsar. Her eklem ağrısı romatizma demek değildir. Toplumumuzda çoğunlukla romatizma kelimesi eklem ağrısı ile eşdeğer kullanılmakla birlikte bu her zaman doğru değidir. Herhangi bir eklem ağrısının romatizmal hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı hekim tarafından belirlenmelidir.

Bazı romatizmal hastalıklar vücudun destek dokularını ve iç organlarını da etkilediği için Bağ Doku hastalıkları olarak da tanımlanır. Bazıları da bağışıklık sistemini etkilediği için otoimmün hastalıklar olarak da bilinirler. Bu hastalıklarda, normalde vücudu enfeksiyon ve hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemi vücudun sağlıklı dokularına zarar vermektedir. Yani bu hastalıklar vücudun kendi savunma sisteminin kendisine zarar verecek şekilde çalışması sonucu ortaya çıkmaktadır.

Tüm bu bilgiler ışığında Artrit ve Romatizma – romatizmal hastalıklar terimleri bazen birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Romatizma tek bir hastalık değildir, yaklaşık 200 adet hastalık romatizmal hastalıklar içinde incelenmektedir.